TÜRK HALK OYUNLARI
KATALOĞU KÖY ALEVÎ
SEMAHLARI: Kadın erkek daima
birlikte oynarlar. Gözcü veya Gözlekçi elinde bir "dayak"la istediği kadın veya
erkeği Sem'ya (Sem'ha) kaldırır. Onlar da niyazdan sonda bağlamanın tartımına
uyarak Sem' ederler (semah oynarlar). Birbirine temas etmezler. Kadın erkek
arasında daima belirli bir mesafe (ara) bulunur. Saz çalanın adı Âşık'tır. Sem'
(Sem'h) çeşitleri yer yer muhteliftir (çeşitlidir). Köy Alevîleri def
ve ems'lî vurma çalgıları dünyevi araçlardan sayıyorlar. Halbuki zilsiz def,
daire, kudüm, halîle gibi çalgılar başka tarikatlarda en ilâhî hareketler
esnasında esas olarak kullanagelmişlerdi. Köy Alevîleri sem'larında
(semahlarında) Hataî, Pîr Sultan, Kaygusuz Abdal, Sefil Alî, Âşık Veli, Edn',
Yeminî, Emrah, Viranî, Nesimî, Sadık, K'tibî, Fedaî, Seyranî, Kul Fakir, Gül
Yusuf, Gül Hüseyin, Ah'gî, (Ag'hi), Fig'nî'den demeler çalıp söylerler. Bazı
yerlerde Sefil Alî, Âşık Veli gibi büyük 'şıkların demeleriyle oynamazlar. Onlar
yalnız oturarak çalınır ve söylenirler.
|